गणेशाला काय काय आवडतं?

 गणेशाला काय काय आवडतं?

 

हिंदू धर्मातील सर्वात लोकप्रिय देवता म्हणजे श्रीगणेश. "सुखकर्ता दु:खहर्ता" म्हणून ओळखला जाणारा हा बाप्पा प्रत्येकाच्या हृदयात खास स्थान मिळवतो. गणेश हा फक्त बुद्धीचा देव नसून तो भक्तांना सहज प्रसन्न होणारा देव मानला जातो. म्हणूनच भक्तगण त्याला आवडणाऱ्या गोष्टींनी पूजा-अर्चा करतात.

गणेशाला काय काय आवडतं हे जाणून घेणं म्हणजे फक्त पूजा नीट करणं नाही, तर त्यामागील आध्यात्मिक व सांस्कृतिक अर्थ समजून घेणं आहे. चला तर मग पाहूया, बाप्पाला नेमकं काय प्रिय आहे.

गणेशाला आवडणारे फुलं

श्रीगणेशाची पूजा फुलांशिवाय अपूर्ण आहे.

दुर्वा: गणेशाला दुर्वा अतिशय प्रिय आहेत. पुराणांनुसार, अनलासुर नावाचा असुर गणेशाने गिळला होता. त्यावेळी त्याच्या पोटात उष्णता वाढली. ती शांत करण्यासाठी दुर्वांचा उपयोग केला गेला. तेव्हापासून दुर्वा गणेशाला प्रिय मानल्या जातात.

लाल-जांभळ्या रंगाची फुलं: झेंडू, जास्वंद, कण्हेर यांची फुलं बाप्पाला आवडतात.

कमळ: श्रीसमृद्धीचं प्रतीक असलेलं कमळ गणेशपूजेत महत्त्वाचं आहे.

वैज्ञानिक कारण: फुलांचा सुगंध व रंग मनाला आनंद देतात. पूजा करताना वातावरण शुद्ध व सकारात्मक राहतं.

गणेशाला आवडणारा नैवेद्य

गणेश हा मोदकप्रिय देव म्हणून प्रसिद्ध आहे.

मोदक: गणेशाचा सर्वात आवडता नैवेद्य. ‘ज्ञानाचे गोड दाणे’ या अर्थाने मोदकाचं प्रतीक मानलं जातं.

लाडू: बेसन, नारळ, तिळाचे लाडू गणेशाला अर्पण करतात.

पेरू (जांब): काही ग्रंथांमध्ये पेरू गणेशाला प्रिय असल्याचा उल्लेख आहे.

गुळ आणि नारळ: शुद्धता आणि ऊर्जा यांचं प्रतीक.

भक्तांना असं मानलं जातं की गणेशाला गोड पदार्थ प्रिय असल्याने तो गोड बोलायला व गोड विचार करायला शिकवतो.

आवडणारी पानं व पत्री

गणेशाला काही विशिष्ट पानंही प्रिय आहेत.

दुर्वा – सर्वांत महत्त्वाचं पत्र.

बेलपान – शिवाला जसं प्रिय, तसंच गणेशालाही मानलं जातं.

आवळ्याची पानं – आरोग्य व दीर्घायुष्याचं प्रतीक. 

पान (नागवेली): विशेष प्रसंगी वापरलं जातं. 

आवडतं वाहन

गणेशाचं वाहन म्हणजे उंदीर.

उंदीर म्हणजे इच्छा व वासना यांचं प्रतीक.

गणेश त्यावर आरूढ असल्याने तो शिकवतो की आपल्या इच्छांवर नियंत्रण ठेवा.

आवडणारा मंत्र व स्तोत्रं

गणेशाला आवडणारे काही प्रमुख मंत्र 

“ॐ गं गणपतये नमः”

संकटनाशन गणेश स्तोत्र

गणपती अथर्वशीर्ष

हे मंत्र गणेशाला प्रिय आहेत कारण भक्त मनापासून उच्चारतो तेव्हा तो आनंदी होतो. 

आवडणारे दिवस

चतुर्थी: प्रत्येक महिन्याच्या शुक्ल व कृष्ण पक्षातील चतुर्थी हा गणेशाचा दिवस मानला जातो.

विशेषतः संकष्टी चतुर्थी व गणेश चतुर्थी या दिवशी गणेशाची पूजा केल्यास विघ्नांचा नाश होतो.

गणपतीला प्रिय असणारे अलंकार

गणपतीच्या अंगावर मोत्यांचे हार, सोन्याचे दागिने, रुद्राक्षाची माळ घातली जाते.

पण खरी गणेशाला प्रिय गोष्ट म्हणजे दुर्वा व जास्वंदाची माळ.

म्हणजेच नैसर्गिक साधेपणा आणि शुद्धतेला गणेश जास्त महत्त्व देतो.

गणपतीला आवडणारे रंग

गणपतीचा रंग लाल आणि पिवळा मानला जातो.

म्हणूनच गणेश पूजेत लाल वस्त्र, पिवळा शेला, लाल फुलं आणि लाल सिंदूर वापरला जातो.

गणपतीच्या मूर्तीला अनेकदा "सिंदुरारूण" म्हणजेच 

सिंदूरासारखा लाल रंग लावलेला असतो.

गणपतीला प्रिय असलेली भक्तिभावना

गणेशाला सर्वांत जास्त प्रिय असते ती भक्ताची स्वच्छ भावना.

गरीब असो वा श्रीमंत, भक्ताने भावनेने अर्पण केलेलं तांदुळाचं एक दाणंही त्याला प्रिय असतं.

म्हणूनच संतांनी म्हटलं आहे 

"भावे दिलेले अर्पण गणराया कधीही नाकारत नाही."

 

गणेश हा भक्तवत्सल देव आहे. त्याला मोदक, दुर्वा, जास्वंद, लाल रंग, आरत्या आणि उत्सव आवडतात, पण याहूनही जास्त त्याला प्रिय आहे ती भक्ताची शुद्ध भावना आणि निस्सीम प्रेम.

म्हणूनच आपण गणेशपूजा करताना वस्त्र, अलंकार, नैवेद्य देतानाच आपलं मन, विचार आणि कृती शुद्ध ठेवणं सर्वांत महत्त्वाचं आहे.

गणपती बाप्पा फक्त आपल्या घरात नाही तर आपल्या मनात व विचारांत वसावा, हेच खऱ्या भक्तीचं सार आहे.